Czujki przeciwpożarowe ratują życie

W grudniu ubiegłego roku ministerialne przepisy wprowadziły obowiązek montażu czujek dymu i tlenku węgla w budynkach mieszkalnych oraz użytkowych.
Pomimo malejącej liczby pożarów każdego roku w Polsce w płonących budynkach lub innych obiektach budowlanych ponosi śmierć niezmiennie prawie pół tysiąca osób. Blisko połowę ofiar stanowią osoby powyżej 55 roku życia. Około 6% to dzieci. Grupa najmłodszych w ogólnej liczbie poszkodowanych stanowi prawie 27%.
Aż 80% ofiar straciło życie w pożarach budynków mieszkalnych. Do tragedii dochodzi najczęściej w sezonie grzewczym, a istotny odsetek występuje w nocy.
To najczęściej efekt nieprawidłowo działających urządzeń grzewczych lub ich wyposażenia (np. pieców, kotłów, podgrzewaczy wody, kominków), a także niesprawności przewodów kominowych.
Nowe przepisy wprowadzają rozwiązania umożliwiające wczesne wykrycie pożaru i skuteczne zaalarmowanie mieszkańców o zagrożeniu. Twórcy nowelizacji zauważyli, że w ostatnich latach w Polsce nie odnotowywano ofiar wśród użytkowników budynków mieszkalnych, gdzie działały "instalacje wykrywania", w tym autonomiczne czujniki dymu. Urządzenia te charakteryzuje wysoka skuteczność ostrzegania o zagrożeniu. Umożliwiają podjęcie ewakuacji, niejednokrotnie całego budynku mieszkalnego, jeszcze przed interwencją służb ratowniczych.
W Polsce używanie autonomicznych czujek przeciwpożarowych było dotychczas dobrowolne, tymczasem obowiązek stosowania tych urządzeń w budownictwie mieszkalnym istnieje już w wielu krajach (Anglii, Austrii, Czechach, Estonii, Francji, Niemczech, Szkocji czy Szwecji). Edukacja społeczeństwa w połączeniu ze stosowaniem czujek w mieszkaniach przyczyniła się tam do zmniejszenia liczby ofiar pożarów nawet o 30%.
Zgodnie z nowym rozporządzeniem o ochronie przeciwpożarowej obowiązek instalacji czujek dymu i czadu objął:
- nowo wznoszone budynki mieszkalne - dla mieszkań od 23 grudnia 2024 roku.
- pomieszczenia mieszkalne i lokale, gdzie odbywa się spalanie paliw stałych, ciekłych lub gazowych - dla użytkowanych już obiektów od 1 stycznia 2030 roku.
- istniejące lokale, gdzie świadczy się usługi hotelarskie - od 30 czerwca 2026 roku. Z obowiązku wyłączono części budynku objęte ochroną przez system sygnalizacji pożarowej, zapewniający co najmniej równorzędny poziom bezpieczeństwa pożarowego.
- budynki handlowe, magazynowe i produkcyjne - od 1 stycznia 2026 roku, jeśli wnioski o pozwolenie na budowę zostały złożone przed wejściem w życie przepisów.
Nowelizacja rozporządzenia w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, nakładająca obowiązek stosowania czujek dymu i tlenku węgla, opublikowana w Dzienniku Ustaw 22 listopada 2024, weszła w życie 23 grudnia 2024 roku. Choć ustawodawca pozostawił czas na przygotowanie się do nowych obowiązków, warto już dziś wyposażyć swój lokal i mieszkanie w autonomiczny czujnik dymu i tlenku węgla.
Fot. Pixabay, PSP
