Skromny, łagodny, dobry człowiek, ale jak krzemień twardy
Nawet małe miejscowości mają możliwość zetknąć się z dużą historią. Wystarczy mieć otwarte oczy i nie przechodzić obojętnie obok z pozoru jedynie błahych elementów naszej rzeczywistości.
Na spotkaniu autorskim przekonywał o tym Jarosław Kresa, autor książki "Tewzadze gruziński obrońca Warszawy". 17 czerwca w Bibliotece Publicznej Gminy Dzierżoniów im. Władysława Reymonta w Mościsku dzięki ciekawej narracji pojawiła się między uczestnikami spotkania postać wprost z Gruzji.
Walerian Tewzadze, były żołnierz Wojska Polskiego i AK po zakończeniu II wojny światowej zamieszkał w Dzierżoniowie jako Walery Krzyżanowski, zachowując w tajemnicy informacje o swojej przeszłości. Prawdę znała jedynie garstka najbliższych. Inni mogli ją poznać dopiero po śmierci Gruzina, uhonorowanego najwyższym polskim wojskowym odznaczeniem - Orderem Virtuti Militari.
"Skromny, łagodny, dobry człowiek, ale jak krzemień twardy" - tak płk Tadeusz Tomaszewski, szef Sztabu Dowództwa Obrony Warszawy opisywał w 1939 roku ppłk. Waleriana Tewzadze, który postanowił uznać Polskę za swoją drugą ojczyznę. W swoim testamencie napisał: "Jako Gruzin chciałbym być pochowany w Gruzji, ale jestem szczęśliwy, że będę pochowany w ziemi szlachetnego i dzielnego Narodu Polskiego".
W marcu 2009 roku odbyła się w Dzierżoniowie uroczystość odsłonięcia obelisku poświęconego pamięci pułkownika Waleriana Tewzadze, a na ścianie domu, gdzie żył przez czterdzieści lat, odsłonięto tablicę pamiątkową.
Obecny na spotkaniu autorskim Wójt Gminy Dzierżoniów Marek Chmielewski podkreślił, że Walerian Tewzadze, oficer kontraktowy Wojska Polskiego, to bohater dwóch narodów, a Dzierżoniów na pewno kryje jeszcze wiele niezwykłych historii.
D.W.
